Að skilja kjarna málsins

Af viðtalinu við viðskiptaráðherra er ekki annað ráðið en að hann skilji ekki eða vilji ekki skilja kjarna málsins. Í viðtalinu rekur viðskiptaráðherra, réttilega, þau fáu úrræði sem búið er að grípa til. Kjarni málsins er hins vegar sá að fyrir fjölmargar fjölskyldur gera þau úrræði sem völ er á ekki annað en frestun á vandanum. Það er kjarni málsins hjá þeim einstaklingum sem tala um "greiðsluverkfall".

Hvernig má það vera að ríkisstjórnin og einstakir ráðherrar eiga svona bágt með að skilja þennan kjarna málsins? Það var ekki erfitt fyrir ríkisstjórnina að skilja að tveir fjárfestingabankar gætu ekki staðið ríkissjóði skil á skuld upp á tæplega 50 milljarða nema til kæmi verulegur afsláttur til bankanna. Það stóð ekki á þeim afslætti, eins og ég hef margbent á og raunar fleiri. Fjölmargar fjölskyldur í landinu, og miklu fleiri en viðskiptaráðherra virðist gera sér grein fyrir, eru í sömu stöðu. Ef ekki kemur til afsláttur til þeirra vegna skuldastöðunnar þá munu þessar fjölskyldur ekki geta staðið við greiðslu af áhvílandi veðlánum. Afleiðingin verður að fjölskyldur missa eignir sínar, tapa öllu sem þær lögðu í þær í upphafi, kröfuhafinn leysir eignina til sín og mun ekki geta selt hana á ný nema á mjög lækkuðu verði vegna ástandsins á fasteignamarkaði.

Aðgerðir sem duga til frambúðar er það sem fjölskyldurnar í landinu þurfa, ekki frestun á vandanum. Því fyrr sem ríkisstjórnin skilur þessa einföldu staðreynd, því betra. Þá kannski verður loksins farið að vinna í málefnum fjölskyldna með þeim hætti sem þurfti frá upphafi. 

Flestir geta staðið í skilum

Athugasemdir

[Sigurður Sigurðsson (IP-tala skráð) 3.5.2009 kl. 18:12]

Algörlega sammála þessu. Þetta snýst ekki bara um greiðslugetu heldur er það réttlætismál að skuldir verði færðar niður í það sem þær voru í byrjun árs 2008 hjá öllum.

[Valdemar Ásgeirsson (IP-tala skráð) 3.5.2009 kl. 19:38]

Sæl Dögg.

Vel orðað. Þarna talar maður, (Gylfi) sem skilur ekki kjarna málsins. Jóhanna gerir það ekki heldur.

Merkilegt hvað þetta fólk er fjarri grasrótinni og á erfitt með að skilja venjul. fólk.

Valdemar Ásgeirsson.

[Muddur, 3.5.2009 kl. 23:12]

Þetta er einmitt málið; við kannski getum borgað þetta flest, en það er með öllu ósanngjarnt. Það er kjarninn í þessu. Þegar fólk tók íbúðarlán hjá banka, íbúðalánasjóði eða lífeyrissjóði, þá átti sér stað samningur þar sem annar aðilinn var í algerri yfirburðastöðu, þ.e. lánveitandinn, gagnvart hinum aðilanum, lántakandanum. Með því er átt við að lánveitandinn hafði mun meiri þekkingu á ýmsum sviðum, t.a.m. markaðsaðstæðum og samningagerð. Lántakandinn var því að gangast undir samning þar sem annar aðilinn hafði í rauninni öll trompin á sinni hendi, en meðan markaðurinn var stöðugur skipti þessi aðstöðumunur svosem ekki miklu máli. En hins vegar þegar hér varð efnahagshrun í október (ég segi efnahagshrun en ekki bankakreppa), má segja að hafi orðið alger forsendubrestur með hrynjandi gengi, óðaverðbólgu og atvinnuleysi sem lántakendur gátu með engu móti gert ráð fyrir. Í þessu sambandi má benda á að samningalögin gera ráð fyrir að ekki sé hægt að bera fyrir sig samningi sem líta má á sem ósanngjarnan og ef hann stríðir gegn eðlilegum viðskiptaháttum. Með því er t.d. átt við ef verulega hallar á rétt annars samningsaðilans.

Mér þykir það því með öllu ósanngjarnt og stríða gegn eðlilegum viðskiptaháttum að ætla að innheimta að fullu lánasamninga, eftir að forsendur fyrir þeim eru brostnar, lántakanda í óhag. Það er réttlætismál að lánveitendur taki á sig hluta vandans og í það minnsta felli niður ósanngjarnar verðbætur eða ósanngjarna gengishækkun, enda hefur það komið á daginn að sumir lánveitendur voru beinlínis að vinna gegn hagsmunum lántakenda með því að taka stöðu gegn krónunni og ýta á þennslu með fjárfestingum sínum í tengdum félögum á uppsprengdu verði.